O noso centenario de Miguel Hernández

Hai tempo que tiña que facer este post, pero enleada con outras actividades foime quedando no esquenzo. Antes de volver ás clases despois desta interminable ponte-neve deixo o testemuño dunha biblioteca reconvertida en poesía-música grazas ao traballo do equipo da biblioteca. A decoración non sería a mesma se non contásemos con Alicia Suárez, todo un luxo de compañeira que non só imparte aulas de Debuxo senón que é unha ilustradora habitual de Kalandraka; dela foi a feliz idea das andoriñas colgando do teito cos poemas ilustrados polo alumnado; traer a terra que simboliza o traballo e as reivindicacións do poeta... E a miña colega bibliotecaria en Forcarei, toda unha mestra dos detalles, Maribel Alonso, quen non permite que nada quede descombinado. Con ela chegamos ás mulleres destacadas da vida do poeta, e a total orde de cores que destacan na biblioteca, así como os poemas colocados estratexicamente.




Porén, quero destacar a clase maxistral que nos ofreceu a compañeira de música, Isabel García Pasarín, sobre a evolución da canción protesta. Déixovos con ela:

Seis textos musicados e un contexto musical: a conmemoración de nacemento do poeta alacantino Miguel Hernández. Co gallo deste aniversario tan redondo, o Departamento de música entoou un pequeno repertorio musical a través dos poemas de Miguel Hernández, centrándose principalmente naqueles versos que recollían o aspecto máis social das súas temáticas.

E así non cantamos as 40, pero si os 100 parabéns de aniversario a través de formas musicais da música popular que dalgún xeito forman parte da Canción protesta.

Comezamos a metade de percorrido, con Paco Damas, quen en 12 compases, solo de guitarra eléctrica e os poemas existencialistas de Guerras. Tristes Guerras, nos introduciu en materia da canción estrófica, presentándonos un efectivo Rock’n’Roll.

Vicente Monera toma o relevo e lévanos de pleno ao principio, ao lamento resignado do blues dos anos 20 con este mesmo texto Tristes Guerras.

En 1967, Pazo Ibáñez grava en París a primeira canción que terá como base un poema de Miguel Hernández, Andaluces de Jaén. Unha guitarra sinxela, directa, e sen disfraces conecta as reivindicacións do campesiñado andaluz da ditadura coa carga sentimental dos emigrantes/exiliados en Francia.

Un dos poemas máis optimistas e esperanzadores de Miguel Hernández, "Para la libertad", do libro El hombre acecha, que foi posto en música por Joan Manuel Serrat en 1972. A grandeza deste cantautor manifestouse na súa sutileza para crear unha obra na que se conxugan perfectamente a dificultade prosódica do poema cos acentos rítmicos do compás cuaternario, a beleza melódica e a elaborada produción instrumental.

Mocedades levounos en 1976 a vixiar a explotación infantil en Sudamérica con El niño yuntero. Para iso, mergullounos na escala pentatónica maior, a complexidade rítmica, o compás binario e a repetición de dúas frases musicais co esquema de pregunta-resposta propia do folklore musical dos Andes.

Finalizamos esta viaxe cun estilo musical moi presente na nosa actualidade: o rap. A versión da La Carta, de Hermo e 233 Grados entronca musicalmente coa forma musical nacida entre a poboación afroamericana a metade dos 70, cando os grupos da poboación negra de NYC se reunían na rúas do Bronx para criticar as poucas posibilidades económicas e sociais destes sectores da sociedade .

Todo isto explicóunolo Isabel á miña clase de Diversificación:

Se premedes aquí accederes á web do IES Ribeira de Louro de Porriño con material sobre este poeta.